စကားလံုးမ်ားရဲ႕ အဓိပၢာယ္
(က) ကိုးကြယ္မႈ = အားကိုးလွ်င္ - ကာကြယ္ေပးျခင္း
(အမွား) - ေၾကာက္ရြ႕ံမႈ (ကမၻာဦးအစ ကပ္ေဘးမ်ားၾကံဳ)၊
ဆုလာဒ္ရလိုမႈ (သားဆုပန္၊ လာဘ္လာဘလိုခ်င္) ေၾကာင့္ မသိမျမင္၊ အေၾကာင္းအက်ဳိး မမွန္တာလုပ္ေသာ မွားယြင္းေသာအယူ
(အမွန္) - အေၾကာင္းအက်ဳိး မွန္ကန္မႈရွိေသာ ကိုးကြယ္မႈဆိုလွ်င္ ခြန္အားမွ် ျဖစ္သည္။
(ခ) ဘာသာ = စကား၊ အေျပာ၊ အယူ၀ါဒ
ကမၻာေပၚတြင္ ဘာသာႀကီးေလးမ်ဳိးအနက္မွ ဟိႏၵဴဘာသာသည္ ပထမဦးဆံုးေပၚလာသည့္ ဘာသာ ျဖစ္ၿပီး စေပၚသည့္ ခုႏွစ္မသိရပါ။ ဗုဒၶဘုရားအေလာင္းသည္ (ခရစ္ေတာ္မေပၚမီ) (၆၂၃ ခုနွစ္) မွာေမြးခဲ့သည္။ မိုဟာမက္ (အစၥလာမ္) ထက္ (၁၁၇၀) ႏွစ္ေစာၿပီး ေမြးခဲ့သည္။
(ဂ) သာသနာ = အဆံုးအမ
- ပဋိယတၱိသာသနာ = စာသင္၊ ေဟာေျပာ၊ ေဆြးေႏြး
- ပဋိပတၱိသာသနာ = စာအသိ၊ အေျပာအသိကို ခႏၶာကိုယ္တြင္း ႐ႈမွတ္
- ပဋိေ၀ဓသာသနာ = ခႏၶာတြင္း ႐ႈမွတ္က်င့္လို႔ မဂ္၊ ဖိုလ္၊ နိဗၺာန္ အက်ဳိးရ
(ဃ) ေက်းဇူး = မိမိႏွင့္အမ်ားအတြက္ အက်ဳိးရွိေစေသာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္
- အမ်ားဆိုင္ရာ ေက်းဇူးရွင္ = ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ
- မိမိဆိုင္ရာ ေက်းဇူးရွင္ = မိဘ၊ ဆရာ
(င) ပံုေတာ္ႏွင့္ဂုဏ္ေတာ္
ပံုေတာ္ = (မ်က္စိျမင္) (ပ်က္စီးေန) (-)
(တစ္ခဏ) (အကာ)
ဂုဏ္ေတာ္ = (ဥာဏ္ျမင္) (တိုးတက္ေန) (+)
(ထာ၀ရ) (အႏွစ္)
(စ) ပါရမီ = ျမင့္ျမတ္သူတို႔ ျဖည့္စြမ္းရေသာအလုပ္
No comments:
Post a Comment